bywajtu

Mediolan został założony około 400 p.n.e. przez Insubrów, jedno z wielu celtyckich plemion zamieszkujących wówczas północną Italię (tzw. Galię Przedalpejską). W 222 r. p.n.e. miasto zajęli Rzymianie, nadając mu łacińską nazwę Mediolanum i całkowicie zmieniając jego charakter. Po wiekach rozwoju pod Rzymskim panowaniem, w 286 r. cesarz Dioklecjan wyniósł je do roli stolicy Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego,  ustanawiając w nim siedzibę drugiego augusta  – Maksymiana. Aby miasto nie tylko tytularnie ale i urbanistycznie spełniało rolę przewodnią,  Maksymian ufundował kilka olbrzymich budowli, w tym cyrk, termy Herkulesa i kompleks pałacowy. Nie wiele jednak zdążył się nimi nacieszyć, zmuszony przez lata tłumić powstania w Brytanii, Mauretanii i odpierając ataki nadreńskich Germanów.

Katedra (Duomo) w Mediolanie Chrkl; http://en.wikipedia.org/wik... Katedra (Duomo) w Mediolanie (Chrkl; http://en.wikipedia.org/wik...)

Edykt 

W 313 r. cesarz Konstantyn wydał w Mediolanie edykt (edykt mediolański), który gwarantował wolność religii prześladowanym dotychczas chrześcijanom. W kolejnych latach miasto znalazło się jednak w zasięgu barbarzyńskich najazdów, i gdy w 402 r. oblegli je Wizygoci, stolicę cesarstwa przeniesiono do Rawenny. Nastały ciężkie czasy, przedzielane kolejnymi najazdami. W 452 r. Hunowie doszczętnie ograbili i zniszczyli miasto, w 539 r. Ostrogoci aż w 569 r. Longobardowie zdobyli bizantyjskie dotąd miasto. Gdy w 774 r. Karol Wielki pokonał Longobardów i przyjął tytuł ich króla, Milan (tak Longobardowie nazywali Mediolan) podporządkował się nowemu władcy, wchodząc w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego. 

Kościół św. Ambrożego (V w.) w Mediolanie to jeden z nielicznych doskonale zachowanych kościołów wczesnochrześcijańskich. Marco Bonavoglia; http://en.wikipedia.org/wik... Kościół św. Ambrożego (V w.) w Mediolanie to jeden z nielicznych doskonale zachowanych kościołów wczesnochrześcijańskich. (Marco Bonavoglia; http://en.wikipedia.org/wik...)

Gardło cesarstwa

Od tego czasu miasto zaczęło rozwijać się w oparciu o szlaki handlowe wiodące przez Alpy, łącząc Italię z Germanią. Po kilku wiekach pokojowego wzrostu, ambicje rodów mediolańskich pchnęły miasto na drogę do autonomii. Jednakże Cesarz Fryderyk Barbarossa władał silną ręką, okrutnie każąc miasto grabieżą i zniszczeniem w 1162 r. To z kolei zradykalizowało opór mediolańczyków, którzy zaczęli szukać sojuszników przeciw cesarzowi, zakładając w 1167 r. Ligę Lombardzką, w której Mediolan odgrywał rolę przewodnią.

Niepodległość

Długoletnia wojna zakończyła się zwycięstwem Włochów w bitwie pod Legnano w 1176 r., po którym cesarstwo podpisało w 1183 r. Pokój w Konstancji, na mocy którego włoskie komuny otrzymały niepodległość. Mediolan stał się księstwem, z kluczowym urzędem  podesty – najwyższego, wybieralnego  urzędnika  (burmistrz).  Odtąd w życiu politycznym księstwa kluczową rolę zaczęły odgrywać rozgrywki między gildiami, dostojnikami kościoła, magistratem a czołowymi rodami szlacheckimi i kupieckimi.

Dyktator

W 1256 doszło do rewolty w wyniku której wygnano z miasta arcybiskupa i czołowych szlachciców. Jednakże miasto zamiast lepiej prosperować, pogrążyło się w chaosie. Przedstawiciele gildii wybrali Martina Della Torre na kapitana ludowego (włos. Capitano del Popolo), który zebrawszy wojsko opanował miasto i wprowadził dyktaturę. Jego działania przyniosły mieszkańcom namacalne korzyści – w wyniku zleconych robót wybrukowano ulice, wykopano odwadniające kanały, opodatkowano wiejskie zaplecze Mediolanu. Jednakże gdy okazało się, że Della Torre ogołocił przy tym skarbiec miasta, mieszkańcy wpadli w złość i kapitan ludowy musiał użyć najemników do tłumienia zamieszek i egzekwowania należności.  To z kolei przeniosło sympatie społeczności na odwiecznych wrogów Della Torre – Viscontich. Spór o miasto musiał znaleźć rozwiązanie w bitwie, która odbyła się w 1277 r. pod Desio, przynosząc zwycięstwo Viscontim.  

Dziedzictwo Viscontich

Visconti rządzili niepodzielnie Mediolanem przez kolejne półtora wieku, większość sił politycznych angażując w cesarską wojnę domową, opowiadając się po stronie Ghibellinów. Gdy w 1447 r. książę Filip Maria Visconti zmarł nie pozostawiając męskiego dziedzica, miasto ogłosiło się  Ambrozjańską Republiką, honorując św. Ambrożego biskupa Mediolanu i patrona jeszcze z czasów rzymskich.

Złota republika

Zafascynowani ustrojem potężnej Republiki Weneckiej mieszczanie odrzucili prawa do tronu wielu potężnych rodów europejskich, w tym Habsburgów, Sforzów czy de Valois.  Jednakże spowodowany rewolucją kryzys gospodarczy osłabił ekonomię nowego państwa, a co za tym idzie jego siłę militarną. Miasta pozostające dotychczas pod kontrolą władców Mediolanu, w tym Pavia, Lodi czy Piacenza, albo ogłosiły niepodległość albo zostały podbite przez sąsiadów. Szczególnie na słabości Mediolanu skorzystał ród Sforzów, konsekwentnie zbliżający się do miasta podbojami.

Gigantyczny zamek Sforzów w Mediolanie Conte di Cavour; http://en.wikipedia.org/wik... Gigantyczny zamek Sforzów w Mediolanie (Conte di Cavour; http://en.wikipedia.org/wik...)

Zbawca Sforza

W 1450 r., po trzech latach głodu i zamieszek, senat Mediolanu przekazał Francesco Sforzy władzę w mieście i mianował go księciem.  Pod jego władzą w mieście zapanowała  epoka renesansu.

Pole bitwy

Potęga włoskich państw, w tym  Mediolanu, zakończyła się na początku XVI w. kiedy Włochy stały się polem bitwy między Francją i Hiszpanią. Po Biwie pod Pawią w 1525 r. cała Lombardia wraz z Mediolanem przeszła pod panowanie Hiszpanii. Po kilkudziesięciu latach hiszpańscy Habsburgowie przekazali władzę nad regionem austriackim Habsburgom, rządzącym Świętym Cesarstwem Rzymskim. Podboje Napoleona zaburzyły na jakiś czas ten porządek rzeczy, jednakże po kongresie wiedeńskim Austriacy powrócili do Mediolanu i trzeba było dopiero 1861 r. i restauracji Królestwa Italii aby na stałe pozbyć się najeźdźców z północy.     

W pigulce

W dziedzictwie po burzliwej przeszłości pozostało mnóstwo zabytków, począwszy od starożytnych kolumnad, przez wczesnochrześcijańskie kościoły, katedrę po renesansowy zamek i nowożytną La Scalę. Mediolan to historia Włoch w pigułce.

Tego obrazu nie trzeba nikomu przedstawiać. Oryginał "Ostatniej Wieczerzy" można obejrzeć w kościele Santa Maria delle Grazie, jednakże należy pamiętać, że na listę do zwiedzania należy się zgłosić często na miesiące przed terminem. Amandajm; http://en.wikipedia.org/wik... Tego obrazu nie trzeba nikomu przedstawiać. Oryginał "Ostatniej Wieczerzy" można obejrzeć w kościele Santa Maria delle Grazie, jednakże należy pamiętać, że na listę do zwiedzania należy się zgłosić często na miesiące przed terminem. (Amandajm; http://en.wikipedia.org/wik...)