bywajtu

Rzymskie Koloseum, zbudowane  w 72 r. naszej ery, było amfiteatrem, w którym organizowano igrzyska – walki gladiatorów, polowania na dzikie zwierzęta, inscenizacje bitew morskich. Taki był cel wzniesienia budowli i do tego służyła w pierwszym okresie swego istnienia. Jako miejsce starożytnych igrzysk jest też powszechnie znana; na tyle nawet sławna, że mylnie umiejscawia się w niej czasem niektóre zdarzenia, jak np. masakry chrześcijan przez rzymskich cesarzy.

Mniej znane są tymczasem losy budowli po upadku Cesarstwa Rzymskiego, a były one wcale nie mniej ciekawe. W Koloseum, zniszczonym częściowo przez trzęsienie ziemi w V w., ostatnie igrzyska zorganizowano w 528 r. Podupadły amfiteatr miał później różnych właścicieli i wykorzystywany był w bardzo rozmaitych celach. W IX w. znajdował się w rękach pobliskiego klasztoru. Jego zmyślny opat postanowił wykorzystać budowlę do pomnażania klasztornego majątku i zamienił ją w wielki kompleks mieszkalny. W środku pobudowano ściany w celu oddzielenia poszczególnych „mieszkań” i zaczęto je wynajmować chętnym. Standard był wysoki, bo budowla miała nawet terakotowe rury kanalizacyjne doprowadzające wodę – ewenement w tamtych czasach. Lokatorzy mieli też stajnie, warsztaty i magazyny.

W środku tak przerobionego Koloseum mieściło się podwórze, które było wykorzystywane przez wszystkich mieszkańców. Według Riccardo Santangeli Valenzaniego, profesora archeologii z uniwersytetu Roma Tre, podwórze tętniło życiem: tam, gdzie przed wiekami odbywały się krwawe walki gladiatorów, kupcy wystawiali teraz swoje towary, kłębił się tłum ludzi, baraszkowały zwierzęta. Zespół Valenzaniego, który prowadzi wykopaliska pod Koloseum, odnalazł pozostałości po tamtych czasach: resztki murów oddzielających jedno z “mieszkań”, garnki, figurkę małpki z kości słoniowej, która prawdopodobnie była figurą szachową.

Amfiteatr był wykorzystywany jako blok mieszkalny od mniej więcej 800 roku aż do połowy XIV wieku. W 1349 r. w Rzymie miało miejsce silne trzęsienie ziemi, po którym mieszkańcy opuścili swój dostojny apartamentowiec. Prawdopodobnie ściany budowli mocno chwiały się podczas trzęsienia i lokatorzy uznali, że Koloseum nie jest zbyt bezpieczne.

Przez jakiś czas budowla służyła potem jako śmietnisko, rozmontowywano ją też stopniowo, wykorzystując kamienne bloki do budowy nowych gmachów w Rzymie. W 1500 r. na zlecenie papieża Sykstusa podjęto próbę zorganizowania w amfiteatrze fabryki wełny, ale projekt nie wypalił. Po kolejnych dwóch wiekach rozpowszechniła się legenda, jakoby Koloseum było w starożytności miejscem masowych egzekucji chrześcijan. W Wielki Piątek zaczęto organizować w jego murach procesje z udziałem papieża.

Obecnie w amfiteatrze prowadzone są intensywne prace restauracyjne, które mają potrwać trzy lata. Ich koszt - 34 miliony dolarów – pokrył  Diego Della Valle, prezes marki dóbr luksusowych Tod’s. Jednocześnie prowadzone są prace archeologiczne i odbywa się normalny ruch turystyczny. Koloseum zachowuje pozycję najpopularniejszego zabytku w całych Włoszech, przyciągając rocznie około 6 milionów zwiedzających.  

• 
• Koloseum od środka CC BY 2.0/Bengt Nyman/Wikipedia Koloseum od środka (CC BY 2.0/Bengt Nyman/Wikipedia)