5 osób
Widoczność: wszyscy
Publikować mogą: autorzy
Moderacja: przed publikacją
Najstarsza kanalizacja miejska
i robotnicza osada Egiptu
2000 tys. lat p. n. e powstała osada protomiejska o wdzięcznej nazwie El- Lahun zwanej też po prostu Kahun. Została zbudowana dla niewolników, którzy budowali wówczas piramidę. Była więc osadą, która powstała tylko i wyłącznie jako miasteczko robotnicze.
Bardzo schematycznie narysowałam dla Was rzut tej osady (przepraszam za krzywe linie, ale działam bez linijki)
(Joanna Cudziło)
I teraz tak... Jak mam nadzieję widać na załączonym obrazku, możemy podzielić El- Lahun na dwie główne części - z lewej strony takie malutkie prostokąciki to mieszkania robotników, których liczba wynosiła ok. 250. Nędzne, małe, powtarzające się domki. Drugą część (oddzieloną pionową kreską w jednej trzeciej prostokąta) stanowiły domy najbogatszych urzędników oraz pałac faraona. I możemy się zastanowić po co w robotniczym miasteczku faraon miałby sobie stawiać pałace... Ale jakoś przecież trzeba kontrolować i lustrować prace jakie się tam odbywały i raz na jakiś czas z taką właśnie wizytą faraon przybywał.
El-Lahun otoczone było jednym murem o wysokości ok. 2m z jedną tylko bramą wyjazdową, która prowadziła na plac budowy piramidy (która znajdowała się ok. 1km od Kahun zaznaczona małą strzałką na rysunku). Ceglany mur nie służył jednak obronie miasta, a chronił przed wiatrem.
Teraz kilka zdań o ulicach... Te większe miały po 8-10 metrów szerokości, mniejsze 4m. Na środku ulicy znajdował się kanał, który był właśnie taką pierwszą próbą kanalizacji miejskiej. Środkiem ulicy próbowano odprowadzać nieczystości oraz wody deszczowe.
EL-Lahun nie jest jednak przykładową osadą egipską. Po rzucie możemy wnioskować, że rysuje się tu układ ortogonalny, zorientowany względem stron świata, o prostokątnej siatce ulic i dużej regularności. Nie kojarzmy jednak Kahun jako przykładu czy schematu budowania osad w Egipcie. Egipskie miasta i osady były znacznie bardziej nieregularne, jednak El-Lahun to tymczasowa osada robotników, dlatego odbiega wyglądem od prawdziwych miast.
Jak wykazały różne przykłady archeologiczne z całego świata, Egipt wcale nie jest kolebką kanalizacji. Co ciekawe, jedne z najstarszych rozwiązań technicznych mających na celu odprowadzanie ścieków pochodzą z rejonów uznawanych za prymitywne i barbarzyńskie (m.in. Szkocja), pozostających w cieniu wielkich cywilizacji. Pierwszą cywilizacją, która zaczęła stosować kanalizację na masową skalę była indyjska kultura Indus-Saraswati, której wspaniałe pozostałości budzą podziw po dzień dzisiejszy. Świadomość, że takie miasta jak Harappa czy Mohendżo Daro zostały wyposażone w zaawansowany system odprowadzania ścieków (rury kanalizacyjne ukryto pod chodnikami, nie zanieczyszczając ulic!) ponad 4500 lat, wyprzedzając Europejskie odpowiedniki o ponad 2000 lat, budzi szacunek i ...
Pokaż więcejahh, to na architekturze podali nam właśnie taką informację... Ciężko jest określić gdzie tak naprawdę możemy wspomnieć o kanalizacji. Przytoczyłeś bardzo ciekawy przykład kanalizacji ukrytej pod chodnikami. Bardzo imponujący. Za pewne nauczyciele czy prowadzący mówiąc o kanalizacji i o tym która była pierwsza mogą mieć w głowie inny obraz. Bo prymitywne próby z wydrążonym kanałek na środku ulicy nie jest porównywalne do genialnych rozwiązań jak w mieście Harrapa i powiedzenie o jednej i o drugiej, że to kanalizacja to zupełnie co innego.
Naukowcy mają pewnie jeszcze wiele do odnalezienia :). A my pewnie trochę więcej do docenienia w innych cywilizacjach. Ale nawet w tej naszej często entuzjazmujemy się tym co na powierzchni zapominając, że to co "na" zależy często od tego "pod".
Historia kanalizacji jest bogata i tym, którzy uważają, że to jakieś mniejszej wagi problemy proponuje na przykład przeczytać Nieelegancki Wersal Ludwika XIV lub posłuchać Wersal śmierdział najbardziej ze wszystkich królewskich pałaców.
W Polsce zasłużył się bardzo William Lindley i jego synowie William Heerlein oraz Joseph a jednym z ich projektów były Filtry.
Pokaż więcej
Mechaniczny tulipan, boski Diego i najszersza ulica świata 
Babilon 
Chełmno 
Wnioski racjonalizatorskie 
Świątynia Chonsu