bywajtu

Wracając do mniej tajemniczej historii cmentarza ewangelickiego – decyzję o jego założeniu przyspieszyła epidemia cholery z XIX wieku. Przez lata się rozrastał, dopóki starczało miejsca – korzystano z niego do II wojny światowej. Oficjalnie, bo nieoficjalnie chowano tu chyłkiem ofiary SB. Od zamknięcia niszczeje, raz na jakiś czas sprzątany przez uczniów okolicznych szkół. Jednak niewiele to daje – nawet 1 listopada wysoka trawa i chwasty zasłaniają większość nagrobków. Za częściowo rozwalonym kawałkiem muru sporadycznie urządzane są zakrapiane imprezy, co widać po walających się butelkach, wiele rzeźb leży przewróconych, bynajmniej nie boską ręką. 

Władze komunistyczne domagały się usunięcia niemieckojęzycznych nagrobków, jednak te nadal tu są. Czasami tylko niemieckie nazwiska są zamazane lub zniszczone w inny sposób, to samo można zresztą zaobserwować na nowym cmentarzu ewangelickim, otwartym jeszcze przed I wojną światową. Niektóre z tych zdewastowanych nagrobków odrestaurowano po ’89, jednak trudno to dzisiaj zauważyć, w gąszczu roślin porastających cały teren cmentarza. 

Dlaczego właściwie tu przychodzić? Bo to kawał historii Bielska, do dzisiaj pełnego ewangelików. W Alei Zasłużonych, której zarys widoczny jest nawet gdy w inne miejsca nie da się przejść przez zielony gąszcz, leżą najbardziej zasłużeni dla miasta, a także lokalni bogacze. Burmistrzowie, pastorzy, przemysłowcy, działacze społeczni – na czele ze wspomnianym już Sixtem.

A zupełnie z innej bajki – to pokaz siły przyrody w centrum nowoczesnego miasta (taka np. bielska obwodnica jest – i słusznie – przedmiotem zazdrości wielu polskich metropolii). Ogromne stare drzewa, pnącza, bluszcz, dzikie róże, przeróżne trawy. Powoli, acz zdecydowanie zawładniają tym trochę zapomnianym miejscem. I nic nie wskazuje na to, by sytuacja miała się zmienić. To wszystko tworzy atmosferę na niezwykły spacer. A zdjęcia w sepii, choćby takie jedno przedstawiające małą dziewczynkę, robią niesamowite wrażenie na tle nieokiełznanego gąszczu.