bywajtu

Pisząc o najważniejszych wynalazkach XIX stulecia, autorzy podręczników rzadko wspominają o maszynie do szycia Singera. Tymczasem coraz więcej historyków zwraca uwagę na jej wielkie znaczenie dla przemian gospodarki i społeczeństw w tej epoce.

Isaac Merritt Singer stworzył dzieło swego życia w 1850 r. w Bostonie, próbując ulepszyć maszynę do szycia Orsona Phelpsa. Napęd ręczny zmienił na nożny, zakrzywioną igłę zamienił na prostą i wprowadził jeszcze kilka innych ulepszeń, co doprowadziło w efekcie do powstania urządzenia zupełnie nowego typu. Dzięki niemu po raz pierwszy w dziejach ubranie można było wytwarzać od początku do końca w sposób zmechanizowany i jednocześnie opłacalny. Maszyna Singera wykonywała 900 ściegów na minutę, o wiele więcej niż wszystkie dotychczas skonstruowane urządzenia tego typu. Nie mówiąc już o szyciu ręcznym; w połowie XIX stulecia doświadczona krawcowa wykonywała  40-50 ściegów na minutę.

Wynalazek amerykańskiego Żyda otworzył drogę do produkcji ubrań na masową skalę. To z kolei doprowadziło do standaryzacji odzieży oraz zanikania lokalnych odrębności w tej dziedzinie. Zakłady Singer Manufacturing  Company rozwijały się z zawrotną szybkością, sprzedając swój produkt odbiorcom w praktycznie wszystkich cywilizowanych krajach. W 1904 r. sprzedawały 1,3 miliona, a w 1914 r. - 2,6  miliona maszyn rocznie, zatrudniając 12 tys. osób. Produkowane masowo ubrania były coraz tańsze, a masowy popyt na nie stymulował rozwój całej gospodarki. Firmy odzieżowe zamawiały coraz większe ilości nici i  metalowych części do maszyn, a handlowcy zwiększali obroty dzięki rosnącemu popytowi na ubrania. Powstał też nowy zawód – mechanika specjalisty maszyn do szycia.

Singery przyczyniły się także do ulżenia doli kobiet. Ręczne szycie i naprawianie ubrań zajmowało dotychczas ogromną ilość czasu. Obszycie rąbka od spódnicy zabierało np. aż kilka godzin, podczas gdy z pomocą maszyny można było wykonać to w kilka minut. Uwolnione od żmudnego obowiązku kobiety miały więcej czasu na inne zajęcia. Zakłady Singera produkowały też oczywiście maszyny do użytku domowego, szeroko je reklamując. Stopniowo coraz więcej gałęzi gospodarki wykorzystywało te urządzenia. Produkowano z ich pomocą obicia do mebli i siedzeń w samochodach, zasłony i firanki, ręczniki, zabawki, a w pewnym okresie nawet okładki do książek.

Obecnie maszyna wymyślona przez Singera jest w przemyśle tekstylnym wypierana przez automatyczne maszyny, które nie wymagają indywidualnej obsługi. W takiej fabryce jeden operator nadzoruje pracę wielu maszyn-robotów.

Stare maszyny amerykańskiego wynalazcy i wiele innych można obejrzeć w londyńskim Muzeum Maszyn do Szycia: http://www.craftysewer.com/aca...

• Jedna z maszyn Singera Singer Corporation/CC BY-SA 2.0 Jedna z maszyn Singera (Singer Corporation/CC BY-SA 2.0)