bywajtu

Gostynin był niegdyś jednym z najważniejszych miast pogranicza kujawsko-mazowieckiego. W 1326 roku bronił się w nim Wacław Płocki przed Łokietkiem. Od 1329 roku był siedzibą kasztelana, a od od 1382 miastem na prawie chełmińskim. Dla Gostynina zaczął się okres świetności. Gostynin ulubili sobie  książęta mazowieccy, zwłaszcza Siemowit IV, który postawił  murowany zamek w miejscu dawnej drewnianej baszty. Dwukrotnie gościł w nim Władysław Jagiełło. Potem na zamku trzymano zdetronizowanego cara Rosji Wasyla Szujskiego z braćmi. Tu też Wasyl zmarł w 1612 roku. 

 

 

Tragiczny w skutkach okazał się dla Gostynina najazd szwedzki w 1655 roku. Podobnie jak wiele innych polskich miast został on wtedy zupełnie zniszczony i spalony przez Szwedów. Wymowne są liczby: w 1564 roku Gostynin liczył ok. 250 domów, działało w nim wtedy prawie 200 rzemieślników, sto lat później po szwedzkim potopie pozostało domów tylko 20 i mieszkało w nim zaledwie 5 rodzin. To jest też przyczyna tego, że dziś w Gostyninie właściwie nie ma zabytków sprzed tego czasu.

 

Miasto odbudowywało się bardzo powoli, właściwie aż do końca XVIII wieku było podupadłą, niewiele znaczącą miejscowością liczącą ok. 200 mieszkańców. Ożywienie nastąpiło dopiero na początku XIX wieku, gdy został mu nadany status "osady fabrycznej" przez władze ówczesnego województwa mazowieckiego. Osiedlili się w nim wtedy niemieccy rzemieślnicy, głównie tkacze. W Gostyninie oprócz Polaków i Niemców była też spora społeczność żydowska, a we wsiach wokół miasta również Olędrzy (kilkanaście wsi w dzisiejszej gminie Gostynin zostało założonych przez Olędrów). Jednakże nawet wtedy rozwój miasta nie był tak dynamiczny jak wielu innych "osad fabrycznych", zwłaszcza Łodzi. Gostynin pozostał niewielkim miastem. 

 

 

Znakiem rozpoznawczym Gostynina jest zamek z charakterystyczną wieżą wzniesiony na niewielkim wzgórzu nad stawem. "Zamek" w tym wypadku to nazwa raczej umowna. Owszem, niegdyś był tu zamek, ale został zburzony przez Szwedów. Potem, na początku XIX wieku odbudowano jego część w stylu neogotyckim i przekazano na zbór gminie ewangelickiej. Po wojnie do 1978 roku był tu kościół katolicki. Kilka lat temu zamek odrestaurowano i urządzono w nim hotel i restaurację.  W mieście warty uwagi jest również ratusz z początków XIX wieku, klasycystyczny z ażurową latarnią na wieży zegarowej.

 

 

Największą atrakcją Gostynina są jednak jego okolice: piękne lasy i jeziora Pojezierza Gostynińskiego. Składa się na nie kilkadziesiąt jezior polodowcowych, z których największe to Zdworskie, Lucieńskie i Białe. Wymarzone miejsce na wypoczynek i to wcale nie tak daleko od Warszawy, raptem nieco ponad 100 km, czyli o wiele bliżej niż na przykład na Mazury. Raj dla miłośników natury, wypoczynku nad wodą czy rajdów rowerowych. Wędkarze i grzybiarze też się nie rozczarują. Walorami Pojezierza są czyste jeziora, lasy ciągnące się aż do Włocławka, przeważnie sosnowe, oraz ciekawie ukształtowany krajobraz z licznymi wzgórzami, tak zwanymi ozami ukształtowanymi przez ustępujący lodowiec 20 tys. lat temu.  Najwyższy z nich siegający ponad 120 m n.p.m. znajduje się w obrębie miasta w rezerwacie Dybanka.

 

 

W okolicach działa wiele ośrodków i agroturystyk. Jest też wiele miejsc wartych zobaczenia jak na przykład stadnina ogierów w Łącku, obok niej neorenesansowy pałacyk, kiedyś będący m.in. rezydencją marszałka Rydza-Śmigłego (obecnie własność prywatna, można go już zobaczyć tylko z zewnątrz, najlepiej z drugiej strony jeziora), klasycystyczny pałac w Lucieniu czy kościółek w Białem z XVII wieku. To tylko niektóre propozycje.