Małe metro
Linia M1 metra w Budapeszcie
Małe metro lub mała kolejka podziemna to określenia, jakich rodowici mieszkańcy Budapesztu używają do określenia najstarszej w kontynentalnej europie linii metra –M1 kursującej od 1896 roku po Peszcie. Wszystko wyjaśnia się, gdy zejdziemy pod ziemię i zobaczymy kolejkę: jest naprawdę niewielka. Wręcz ciasna, zupełnie nieprzystosowana do dzisiejszych standardów i potrzeb, ale klimatyczna.
Mała kolejka na stacji Deak Ferenc ter
(M. Jabłoński)
Metro miało za zadanie rozładować problem przeciążonego transportu publicznego w dynamicznie rozwijającym się u schyłku XIX w. Budapeszcie oraz uświetnić obchody tysiąclecia państwa węgierskiego. Podziemna kolejka była już wówczas wypróbowanym pomysłem, stosowanym w USA oraz Londynie. Tę postanowiono jednak wykonać w bardzo nowoczesny sposób – była pierwszą w pełni elektryczną linią metra w Europie. Ciężko sobie to wyobrazić, ale do 1905 metro w Londynie było najpierw w całości, a potem częściowo – parowe! Na dodatek budowę w Budapeszcie ukończono metodą odkrywkową (wykopano rów i zabetonowano ściany) w niespełna 2 lata. W skład linii weszło 11 stacji, w tym naziemny odcinek w północnej części Budapesztu.
Pociąg metra koło placu Bohaterów - nieistniejący wyjazd z tunelu na odcinek naziemny
(http://commons.wikimedia.or...)
Wagon metra z 1896 r. na odcinku naziemnym
(http://pl.wikipedia.org/wik...)
Warto przejechać choć kilka stacji, tym bardziej że linia startuje ze starej, zabytkowej części miasta (przyst. Vörösmarty tér). Wszystkie stacje wykonane są w stylu secesyjnym, a swój aktualny wygląd zawdzięczają remontowi przeprowadzonemu w 1995 roku. Na pięknych, acz ciasnych stacjach dobudowano drewniane kasy i odrestaurowano stalowe elementy, a ponadto przedłużono linię.
Bilety są stosunkowo tanie (opisywałem je w tekście o linii tramwajowej nr 2), metro kursuje od 4:30 do 23:30 z częstosliwością co 2-5 min.