bywajtu

Często używamy określenia kiczowaty. Tak samo często je słyszymy. Ktoś wygląda kiczowato, ktoś ma kiczowaty gust. Czasami jednak trudno okreslić, co dokładnie oznacza kicz i w dalszej kolejności - jaka jest granica między kiczem, a nie-kiczem. To drugie jest już znacznie trudniejsze.

RomitaGirl67/https://www.flickr.com/photos/romitagirl67/13616403234/in/photostream/ (RomitaGirl67/https://www.flickr.com/photos/romitagirl67/13616403234/in/photostream/)

Kicz najczęściej odnosi się do zjawisk kulturowych: sztuk plastycznych, literatury, architektury, filmu, fotografii, mody. Mówimy o kiczu najczęściej wtedy, gdy chcemy wskazać na coś, co wykonane jest z przepychem, a więc zdecydowanie zawiera w sobie "więcej" niż "mniej" środków, które składają się na to coś. Przy czym jest to pozbawione gustu i dobrego smaku. Moim zdaniem nie ma idealnej definicji, która określi kicz tak, że ktoś, kto nigdy nie miał z tym pojęciem do czynienia, będzie od razu wiedział o co chodzi. Kicz często da się wyczuć, kiedy na coś patrzymy. Jednak kicz, często bywa główną inspiracją artystów, architektów, twórców.

https://www.flickr.com/phot... (https://www.flickr.com/phot...)

W historii pojawiło się kilka znaczących definicji kiczu. Samo pojęcie powstało około lat 70-tych XIX wieku. Krytycy sztuki z Monachium zaczęli nazywać tak wielkie pejzaże oprawione w złote ramy i sprzedawane za duże pieniądze. Tak więc początkowo kicz odnosił sie jedynie do malarstwa.

FaceMePLS/https://www.flickr.com/photos/faceme/8751123718 (FaceMePLS/https://www.flickr.com/photos/faceme/8751123718)

Abraham Moles pisał o kiczu jako sztuce szczęścia, czyli o przyjemności dla kogoś mało wymagającego, kto nie zna się na sztuce. Kicz jako bezpieczne rozwiązanie na uspokojenie swoich prostych potrzeb i jako wyraz tęsknoty i sentymentu.

Natomiast kicz według Theodora Adorno to po częsci odzwierciedlenie świata, w którym fałszywa świadomość pozwalała na zaakceptowanie przez ludzi swojej sytuacji społecznej. Kicz był antytezą dobrej sztuki, do której nie mieli wstępu ludzie postawieni niżej.

redcctshirt/https://www.flickr.com/photos/redcctshirt/4466736027 (redcctshirt/https://www.flickr.com/photos/redcctshirt/4466736027)

Dla mnie jednym z głównych symboli kiczu, jest krasnal ogrodowy - gartenzwerg. Figurki mające ozdabiać ogrody, wzorowane były na niemieckich średniowiecznych górnikach. Dziś w niemieckich ogrodach znajduje się około 25 milionów krasnali ogrodowych (!) Miłośnikom kolorowych gipsowych figurek nie przeszkadza to, że krasnale od lat stanowią symbol złego smaku. Ja osobiście zawsze się ich bałam gdy jako mała dziewczynka przyjeżdżałam do cioci i wujka, u których w ogrodzie grasowało z pięć takich krasnali, brrr.

Wracając do pojęcia kiczu, ważnym zjawiskiem jest wywodzący się z niego kamp. Najprościej mówiąc jest to zamierzony kicz w sztuce. Chodzi o to, żeby celowo nadać czemuś kiczowatego charakteru, często ironicznie. Kamp stał sie popularny w latach 60-tych XX wieku wraz z opublikowaniem w 1964 roku, Notatek o kampie autorstwa Susan Sontag. Kamp ma być umiłowaniem przesady, sztuczności, przepychu. Dla przykładu, Sontag za klasyczne zjawiska kampowe, uznaje Jezioro Łabędzie i King Konga. Dla mnie typowym symbolem kampu w muzyce był Michael Jackson, przede wszystkim przez swoje stroje i choreografie.