Na Mazowszu
Ciekawe miejsca, historia, agroturystyka na Mazowszu i w bliskiej okolicy Mazowsza.
Archikolegiata i gród w Łęczycy
Archikolegiata w Łęczycy - jeden z naszych najważniejszych zabytków z czasów Piastów stoi w polu.
Wokół niej jest kilkanaście domów wioski Tum oraz rzędy kapusty i ogórków. Nieco dalej pozostałości starego grodu łęczyckiego, ot, niewielkie kilkumetrowe wzniesienie na łące płaskiej jak tarcza rycerza.
Niezwykłe to miejsce. Gród niegdyś należał do najważniejszych w Polsce. Mógł być nawet na krótko stolicą kraju. Nie tylko za czasów Krzywoustego, o czym wspominał Gall Anonim, lecz również wcześniej podczas formowania się państwa polskiego w X wieku. Ranga polityczna ówczesnej Łęczycy może tłumaczyć, że właśnie tu prawdopodobnie już za panowania Bolesława Chrobrego zostało założone jedno z pierwszych (jeśli nie pierwsze) w Polsce opactw benedyktynów. W wieku XII zostało ono jednak przeniesione do Mogilna, a w jego miejscu postawiono potężną romańską kolegiatę, która mimo wielokrotnych zniszczeń i przebudowań przetrwała do dziś. Niewiele mamy w Polsce zabytków romańskich, a ten należy do najbardziej okazałych. Zbudowana z kamienia trójnawowa bazylika z wieżami nadającymi jej wygląd obronnego zamku imponuje wielkością i urodą. Podobne konstrukcje znajdziemy w Europie Zachodniej, zwłaszcza w Niemczech (skąd pochodziła osiadła w Łęczycy wdowa po Bolesławie Krzywoustym - księżna Salomea z Bergu), w Polsce to jednak unikat, skarb narodowej architektury i historii.
Imponujące, choć w dużym stopniu przebudowane, jest też wnętrze świątyni oraz pamiątki, jakie można w nim zobaczyć. Kilka słów o niektórych z nich. Najcenniejszy jest chyba XII-wieczny fresk w absydzie zachodniej odkryty całkiem niedawno, bo w latach 50-tych:
Przedstawia Chrystusa Pantokratora (Wszechwładcy). Po obu stronach zgodnie ówczesnym kanonem zostały namalowane postacie Bogurodzicy i Jana Chrzciciela. Jakże inny wyraz ma to malowidło niż późniejsze gotyckie, kładące nacisk na cierpienie Chrystusa.
Spójrzcie również na tympanon z Pietą w romańskim portalu:
Gotycka jest za to rzeźba Madonny z dzieciątkiem wykonana pod koniec XV wieku z jednego pnia drzewa lipowego. Też niezwykłej urody:
Najbardziej zagadkowym dla mnie eksponatem jest pokrywa nad chrzcielnicą z widocznymi znakami przypominającymi znaki runiczne. Kształtem podobna do wikińskiego hełmu. Podobno pochodzi z X wieku. Tyle wiem od przewodniczki po kolegiacie, nie znalazłem jednak żadnych dodatkowych informacji na jej temat (jeśli ktoś coś wie, to proszę, ręka do góry i komentarz na ten temat).
I jeszcze nagrobek rycerza. Znajdował się ponoć u wejścia do świątyni, wchodzący po nim stąpali. Miała to być forma pokuty? Tak czy owak na płaskorzeźbie aniołowie już unoszą głowę grzesznika:
***
Cieszy bardzo, że włożono w ostatnich latach wiele pracy w odrestaurowanie kolegiaty. To przecież chyba najpiękniejsza romańska świątynia na naszych ziemiach. Kierują do niej niewielkie tabliczki w Łęczycy, przydałaby się również duża tablica przy pobliskiej autostradzie A2. Chwalmy się tym miejscem! Nie zapominajmy też o starym łęczyckim grodzie. Ma tam powstać park archeologiczny, mówi się o rekonstrukcji grodu. Na razie jednak to miejsce straszy tablicą "wstęp wzbroniony", a przydałyby się przynajmniej jakieś informacje o samym grodzie i jego historii.
-
Kolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie (Mrksmlk /CC/ http://commons.wikimedia.or... )
-
(pioter/bywajtu.pl)
-
Widok z pozostałości po wale grodu (pioter/bywajtu.pl)
Powiększ
Mówi się o tym we wpisach (lub komentarzach do nich):
Ostatnio komentowane na stronie:

12/05/2015
pioter
Secymin Nowy
Czyli Olędrzy na Mazowszu
03/05/2015
pioter
Renesansowy kościół warowny w Brochowie

09/02/2017
pinot