Na kupieckim szlaku
9 osób
Moderatorzy:
    pinot

Ustawienia strony:

Widoczność: wszyscy
Publikować mogą: wszyscy
Moderacja: przed publikacją
RSS RSS
Zarejestruj się

21/10/13 od Atavus
W temacie: Instytucje i związki handlowe

Hanza

królowa Bałtyku

W XII w. narodziła się w północnej Europie idea unii kupieckiej - Hanzy. Pierwsze hanzy, jako forma porozumienia miast kupieckich, powstawały na terenie dzisiejszej Holandii i we Flandrii, jednakże największą potęgę zdobyła unia wywodzącą się z miast północno-niemieckich, której ostoją były Lubeka, Brema i Hamburg.

(Absolon Stumme)

Już na pierwszy rzut oka widać zależność między powstawaniem hanz a rozbiciem władzy politycznej. Zarówno Flandria, Holandia jak i północne Niemcy znajdowały się na peryferiach Cesarstwa Niemieckiego, które przeżywało właśnie rozbicie i nie tworzyło jednej silnej władzy. Uwaga walczących o władzę stronnictw skupiała się na północnej Italii lub południowo-zachodnich landach, pozwalajac rozwijającym się handlowo miastom na przynajmniej częściową autonomię. 

Powodem rozwoju ligi była potrzeba zabezpieczenia morskich szlaków kupieckich przed napadami oraz zwiększenie wpływów handlowych. Związek miast miał większą siłę oddziaływania na lokalnych rynkach, oferując lepsze ceny i większy zbyt, co z czasem doprowadziło do uzyskania niewzykle rentownych monopolów w handlu na Bałtyku. 

Rozwój Hanzy sprzyjał nie tylko niemieckim miastom. Usprawnienie handlu na Bałtyku i rozwój  pobrzeżnych ośrodków kupieckich umożliwiły rozwój zaplecza produkcyjnego. Na terenach w głębi lądu, zdominowanych przez państwa Polskie, Litewskie czy Ruskie produkowano towary, które następnie przez Hanzę docierały do odległych miast Europy Zachodniej. Były to przede wszystkim produkty leśne (drewno, smoła, węgiel drzewny, popiół, skóry, futra, wosk itp.) ale także rolnicze (zboże). 

Bogactwo i wpływy Hanzy powodowały, że miasta Ligi często poddawane były politycznym czy zbrojnym próbom podoboju, co spowodowało konieczność utrzymywania własnych armii. W szczytowym okresie rozwoju Hanza liczyła 160 miast, dysponujacych potężną flotą i armią, odnoszącymi zwycięstwa z całymi państwami (Dania 1368-1370). 

Liga Hanzeatycka stała się jednak nie tylko narzędziem ekspansji gospodarczej, ale i demograficznej. Przejście miast od rywalizacji do współpracy zaowocowało systematyczną kolonizacją pobrzeża Bałtyckiego elementem niemieckim, który szybko zdominował w lokalnych  ośrodkach,  jak w Gdańsku czy Rydze. Wraz z kolonistami pojawił się północno-niemiecki wzorzec kulturowy i gotycka architektura, którą możemy podziwiać do dziś.

Po kilku wiekach świetności, sytuacja polityczna w Europie zaczęła się zmieniać. Skończyła się epoka rozbicia dzielnicowego, w głębi lądu zaczęły formować się silne państwa, które z czasem podporządkowywały sobie kolejnych członków Ligi. O ostatecznej przegranej Hanzy zadecydowały odkrycie geograficzne i dominacja kupców Holenderskich, którzy pod koniec XVI w. przenieśli centrum europejskiego handlu do Amsterdamu.

Ostatni zjazd delegatów Hanzy odbył się w 1669 r., kładąc kres tej wspaniałej inicjatywie.