bywajtu

Aparat fotograficzny to nie tak skomplikowane urządzenie jakby się mogło wydawać. Camera obscura, czy inaczej kamera otworkowa, daje nam wiele możliwości do eksperymentowania, nawet jeśli nie mamy pojęcia o fotografii albo interesuje nas wyłącznie zabawa ze światłem i obrazami. Co więcej, do jej zrobienia można wykorzystywać różne, czasami bardzo dziwne przedmioty. Od puszek po piwie, po nasze własne mieszkanie. Obrazy rzucone na ścianę pokoju mogą wyglądać niesamowicie!

Ale od początku. Camera obscura powstała prawdopodobnie w starożytnej Grecji. Początkowo była używana do obserwacji astronomicznych. Malarze używali jej też do tworzenia szkiców. Natomiast Joseph Niépce - francuski fizyk, uznawany za wynalazcę fotografii i dagerotypii, jako pierwszy zaczął ekperymentować z camerą obscurą w celu otrzymania trwałego obrazu - fotografii. Pierwsze zdjęcie - widok z okna, udało mu się uzyskać w 1826 roku na metalowej płytce. Natomiast za oficjalną datę pierwszego procesu fotograficznego jaki został opracowany przez niego oraz Louisa Jacques'a Daguerre'a podaje się rok 1839.

Pierwsza fotografia wykonana w 1826 roku camerą obscurą Joseph Nicephore Niepce Pierwsza fotografia wykonana w 1826 roku camerą obscurą (Joseph Nicephore Niepce)

Najlepsze jest to, że camera obscura jest dziecinnie prostym urządzeniem. Do jej zrobienia potrzebujemy:

- pudełka po butach/puszki po Coca-Coli/czegoś co można zaliczyć do kategorii pojemniki (na początku najłatwiej użyć klasycznego pudełka)

- czarnej taśmy

- kalki kreślarskiej

- igły

- srebrnej folii aluminiowej

Najpierw musimy sprawdzić na ile pudełko, którego używamy przepuszcza światło. Następnie zakleić taśmą wszystkie istniejące otwory, które przepuszczają lub mogą przepuszczać promienie słoneczne. Jedną ze ścianek pudełka, zastępujemy kalką (należy ją po prostu przykleić w miejsce jednej ze ścianek, którą wcześniej wycinamy, o ile pudełko od początku nie miało w tym miejscu otworu. Na równoległej do kalki ściance, wycinamy na środku kwadratowy otwór mniej więcej o wymiarach 2x2cm. Następnie zaklejamy ten otwór (od zewnątrz) większym kawałkiem folii aluminiowej. Po środku folii, nakłuwamy igła, aby uzyskać najmniejszą dziurkę jaką się da, ponieważ im mniejszy otwór, tym obraz będzie ostrzejszy. Teraz jeśli chcemy oglądać obrazy powstałe w naszej camerze obscurze, możemy np. podejść do okna i skierować aparat malutką dziurką w jego stronę, tak abyśmy my widzieli obrazy wpadające przez mały otworek, które padają na kalkę. Jest jeszcze jedna rzecz: aby móc je oglądać, należy ukryć twarz i kawałek naszego aparatu materiałem, który nie będzie przepuszczał światła. Chodzi po prostu o to, żeby między naszymi oczami, a camerą obscurą, przestrzeń była zaciemniona.

Proces powstawania obrazu jest niezwykle ciekawy i pozwala zrozumieć, jak działają nasze dzisiejsze aparaty, które wydają się bardzo skomplikowane.

Camera obscura Wikipedia; Alex Spade Camera obscura (Wikipedia; Alex Spade)

Sam proces utrwalenia zdjęcia, jest już bardziej skomplikowany, ale także osiągalny. Żeby zrobić zdjęcie, zamiast kalki kreślarskiej, zamocować papier światłoczuły (oczywiście robimy to w całkowitej ciemności lub w ciemni) i zakleić czarną taśmą mały otworek wykonany igłą. W tym przypadku przy tworzeniu kamery, zamiast srebrnej folii, w której wycinamy otwór, lepiej użyć aluminiowej części puszki po napoju, ponieważ folia jest zbyt delikatna. Trzeba pamiętać aby w momencie wyjścia na zewnątrz nie dopuścić do naświetlenia zamocowanego papieru. Gdy już ustawimy sztywno aparat w interesującym nas miejscu, zrywamy taśmę z naszego otworka. Czas naświetlania jest zależny od wielkości dziurki wykonanej igłą i od czułości papieru - dlatego jest to proces bardziej skomplikowany. Pozostaje metoda prób i błędów, chyba, że mamy do dyspozycji światłomierz:)

Camera obscura Stefan Kuhn Camera obscura (Stefan Kuhn)

Wielu fotografów eksperymentuje dziś z camerą obscurą. Powstają z tego świetne, czasami surrealistyczne zdjęcia. Fotograf Justin Quinnell umieszcza swoją camerę obscurę w... ustach i z tej właśnie perspektywy fotografuje otaczający go świat: http://www.pinholephotography....

Z kolei Abelardo Morell, wykonuje bajkowe ujęcia w swoim mieszkaniu, a także w miejscach, w których aktualnie przebywa. Efekt jego pracy możemy oglądać na oficjalnej stronie.