bywajtu

Gdyby w kilku europejskich krajach zrobić szybką ankietę z jednym pytaniem „Z czym kojarzy Ci się Albania”, to zapewne znaczącą część odpowiedzi stanowiłoby jedno słowo - „bunkry”. Bo rzeczywiście ten niewielki, bałkański kraj na tle innych wyróżnia się właśnie ogromną ilością bunkrów, jakie znajdziemy praktycznie wszędzie. A skąd się wzięły? Wszystko za sprawą albańskiego dyktatora czyli Enwera Hodży, który od czasów II wojny światowej aż do 1985 roku rządził krajem. Jako dyktator miał oczywiście swoje „genialne” pomysły, wśród których znalazło się wybudowanie ponad 750 tys. betonowych bunkrów. Zahamowany został rozwój budowlany Albanii, a wszystkie surowce, jakie mogły być przeznaczone na budowę np. domów, były wykorzystane do tworzenia bunkrów właśnie. A czemu miały one służyć? Generalnie Hodża obawiał się najazdu bliżej niezidentyfikowanego agresora, którymi najprawdopodobniej miały być ZSRR lub Chiny. W efekcie Albania została usiana bunkrami. Najwięcej znajdziemy na wybrzeżu (to od morza miał nadejść agresor), gdzie oprócz typowych, wychodzących z ziemi niewielkich, kopułowych bunkrów, natkniemy się na ogromne, wcinające się w głąb zboczy budowle, które mogły pomieścić nawet największe samochody. Generalnie jednak wszędzie, gdzie byśmy nie pojechali, tam znajdziemy bunkry.

"Typowy", albański obrazek - monumentalny pomnik, krowa i.... bunkier ruda, http://balkanyrudej.wordpre... "Typowy", albański obrazek - monumentalny pomnik, krowa i.... bunkier (ruda, http://balkanyrudej.wordpre...)

Obecnie Albania rozbudowuje się na potęgę, przeżywając ogromny bum budowlany. Część bunkrów jest niszczona, by na ich miejscu stanęły kolejne hotele lub biurowce. Jednak dość częstym widokiem jest np. domek jednorodzinny, a w ogródku dwa bunkry. Albańczycy przerabiają je np. na piwniczki na wino lub małe magazyny, lecz większość z nich po prostu niczemu nie służy. Jedno jest pewne – bunkry raczej nie znikną z albańskiego krajobrazu. Po pierwsze jest ich za dużo, a po drugie są takie części Albanii (w szczególności w terenach bardzo górskich), gdzie raczej nie prędko bum budowlany dotrze (teraz skupiony jest głównie na wybrzeży kraju i wokół Tirany) i bunkry nie zostaną szybko usunięte. I choć nie są one zbyt piękne ani urodziwe, to stanowią swoisty symbol i wyróżnik Albanii na tle innych bałkańskich krajów. A sami mieszkańcy mają do nich swoisty dystans o czym może świadczyć fakt, iż jedną z pamiątek, jakie możemy przywieźć z tego kraju, są popieliniczki w kształcie bunkra.

Leżakujące na plaży bunkry Elian Stefa, Gyler Mydyti - Concrete Mushrooms Project, CC BY-SA 3.0, http://en.wikipedia.org/wik... Leżakujące na plaży bunkry (Elian Stefa, Gyler Mydyti - Concrete Mushrooms Project, CC BY-SA 3.0, http://en.wikipedia.org/wik...)