bywajtu

W odniesieniu do ogólnego zarysu Teb, chciałabym z Wami przeanalizować Teby wschodnie i pojawiające się tu elementy. Najważniejszymi są: Karnak (na górze), droga procesyjna (zaznaczona na niebiesko) oraz Luksor (na końcu drogi procesyjnej na dole rysunku).

Joanna Cudziło (Joanna Cudziło)

Karnak i Luksor dzieliła odległość ok. 2-3 km. Aleje wykładane kamiennymi płytami i piękne ogrody to wizja Amenchotepa III, która doszła do skutku. Kolumny i posągi sfinksów prowadziły wiernych pod same świątynie. Aby spotęgować efekt monumentalności świątyń i podkreślić piękną egzotyczną roślinność architekci wykorzystali odbicie w taflach stawów. Architekt stanął więc przed zadaniem zaprojektowania nie tylko świątyni, ale też placu i ulicy, które stały się nareszcie w oczach projektujących ważnym elementem kompozycji urbanistycznej. 

Religia była bardzo ważnym elementem życia tamtejszych ludzi. Ich świąteczny grafik był naprawdę mocno wypełniony. Były święta, które potrafiły trwać nawet 27dni! (ku czci Amona). A ponieważ do świątyni wchodził tylko faraon i jego najbliższi poddani dla reszty wiernych musiało zostać zorganizowane miejsce. Dlatego architekci byli w pewnym sensie zmuszeni do zaprojektowania przestrzeni przed. A żeby ta przestrzeń wyglądała zjawiskowo i cały proces dojścia do świątyni również wykorzystywany był efekt zwężającej się ulicy podkreślony wysokimi kolumnami, by po przejściu przez węższy fragment znaleźć się na pięknym dziedzińcu, w którego elementach słońce odbijało się tworząc niesamowity nastrój.

Na rysunku poniżej chciałabym tylko, abyście zwrócili uwagę na to, jak świadomie były budowane świątynie i całe zespoły w kontekście całej urbanistyki. Tu akurat kształt rombu, który pojawia się w Luksorze wynika z tego, że zespół świątyń został w tym miejscu dopasowany do osi drogi procesji.

Joanna Cudziło (Joanna Cudziło)

Wnioskować więc możemy, że architekci zaczęli patrzeć na miasto całościowo. Nie liczył się jeden element, a jego spójna kompozycja względem ogółu. I dobrze, bo logiczny układ w porównaniu do zupełnie rozlegulowanej przestrzeni cechującej miasta egipskie to duży krok naprzód. W końcu wyodrębniły się podstawowe elementy urbanistyczne takie jak plac i ulica... zdawałoby się oczywiste, jak jednak widać na przykładzie Teb było to wielkie odkrycie.