bywajtu

  Niegdyś kilkuset tysięczna Kuma (Cumae) to obecnie morze ruin. Widok z centrum na Akropol. AlexanderVanLoon; http://en.wikipedia.org/wik... Niegdyś kilkuset tysięczna Kuma (Cumae) to obecnie morze ruin. Widok z centrum na Akropol. (AlexanderVanLoon; http://en.wikipedia.org/wik...)

Najstarsza, być może

Jedną z pierwszych greckich kolonii w Italii była Kuma, przez rzymian zwana Cumae. Założyli ją w VIII w. p.n.e.  osadnicy z Eubei na miejscu już istniejącej italskiej osady, nadając jej nazwę jednego z półwyspów rodzimej wyspy. Grecy przywieźli ze sobą alfabet, który został zapożyczony i zmodyfikowany przez sąsiednich Etrusków, a potem Rzymian, stając się podstawą dla rozwoju powszechnie dzisiaj używanego alfabetu łacińskiego.    

Neapol

Pierwszych Kumejczyków łączył z metropolią pakt o współpracy, wzmocniony sąsiedztwem z inną Eubejską kolonią – Pithecusae, na wyspie Ischia.  Kuma od początku rozwijała się bardzo prężnie, i jeszcze w VIII w. p.n.e. wysłała kolonistów do powstającej właśnie Zancli (Messyny) oraz Tritei. W ciągu następnych dwóch stuleci zdołała rozciągnąć swoją zwierzchność nad znacznymi obszarem otaczającej ją prowincji. W 470 r. p.n.e. osadnicy z Kumy założyli nowe miasto (Neapolis) nieopodal  starej Parthenope, dając początek właściwemu Neapolowi.

W obliczu wojen

Rosnąca w siłę Kuma ściągnęła na siebie agresję sąsiednich ludów Italskich, pod przywództwem Etrusków z Kapui. Wojska koalicji zostały jednak pokonane przez strategosa Kumy - Arystodemusa, który wykorzystując sławę zwycięzcy obalił oligarchię i ustanowił się tyranem w mieście. Rozpoczął panowanie krwawo, od czystki między rodami arystokratycznymi sprawującymi dotąd władzę w mieście. Gdy jego wrogowie zostali już pozbawieni wszelkich sił politycznych, przyjął łagodny kurs władzy m.in. uwalniając niewolników i nadając im prawa obywatelskie.

Sybilla

W tym czasie nastąpił też pierwszy historyczny kontakt Kumy z Rzymem. Miasto sprzedawało Rzymowi swoje zboże, korzystało również ze sławy wyroczni  Sybilli Kumańskiej. Miała ona zaoferować ostatniemu królowi Rzymu, Tarkwiniuszowi Pysznemu, 9 ksiąg pełnych proroctw dla Rzymu. Po długich negocjacjach, w trakcie których wieszczka rozbiła 6 z 9 ksiąg, król w końcu zgodził się odkupić pozostałe księgi za pierwotną cenę. Nie pomogło mu to jednak w jego rządach, gdyż wkrótce Rzym ogłosił się republiką, a jego ostatni król zmarł w 496 r. p.n.e. na wygnaniu w Kume.

W 490 r. p.n.e. wygnani arystokraci zdołali jednak przy pomocy najemników odzyskać władzę w mieście, krwawo rozprawiając się z tyranem Arystodemusem i jego rodziną.

Wejście do groty słynnej wieszczki - Sybilli. AlexanderVanLoon; http://en.wikipedia.org/wik... Wejście do groty słynnej wieszczki - Sybilli. (AlexanderVanLoon; http://en.wikipedia.org/wik...)

Upadek

W 421 r. Oskowie zdobyli miasto i położylikres jego potędze. Nieliczni uciekinierzy znaleźli schronienie w Neapolu. W 338 r. miasto zostało przejęte wraz z Kapuą przez Rzymian, którzy nazwali je Cumae i nadali jego mieszkańcom obywatelstwo bez prawa głosu.

Ciche Cumae

W czasie najazdu Hanibala miasto pozostało wierne Rzymowi, odpierając pod dowództwem konsula Tyberiusza Gracchusa atak wojsk kartagińskich. Kolejne wieki rzymskiego panowania przyniosły miasto spokój, ale także brak możliwości rozwoju, ze względu na oddalenie od głównych szlaków imperium.  Współcześni opisują miasto jako „ciche Cumae”.  

Twierdza

Upadek imperium przyniósł Cumae ponownie znaczenie. Jako jedyne ufortyfikowane miasto Kampanii poza Neapolem Cumae stało się miejscem schronienia uchodźców i celem zajadłych ataków wojsk barbarzyńskich. Opanowane w końcu przez Gotów, po krwawych wojnach gockich zostało  zdobyte przez zwycięskich Bizantyjczyków, którzy odkryli iż w Cumae znajdował się skarbiec Gockiego Królestwa.

Gniazdo piratów

Wkrótce miasto zostało wcielone do Księstwa Neapolu. Jednakże nasilające się od VIII w. najazdy saracenów przyczyniły się do ostatecznego upadku miasta. Opuszczone przez mieszkańców miasto stało się jednak wkrótce siedzibą saraceńskich piratów, pustoszących tyrreńskie wybrzeże. Przez długie wieki chrześcijanie nie mogli się z nimi uporać, i dopiero w 1207 r. wyprawa pod dowództwem Gotfryda z Montefuscolo zniszczyła ich gniazdo.

Miasto duchów

Od tego momentu Cumae pozostało niezamieszkane, a jego okolica zamieniła się w niedostępne grzęzawisko. Dopiero na początku XX w. pasjonaci i archeolodzy rozpoczęli badania na jej terenie, odkrywając krok po kroku ślady jej dawnej świetności. Dzisiaj miasto, które odegrało olbrzymią rolę w powstawaniu alfabetu łacińskiego, słynące także z legendarnej wieszczki Sybilli, to jedynie morze ruin, stanowiące wspaniały park archeologiczny w Cuma. Jednakże dla miłośników historii jest to z pewnością atrakcja warta zachodu. 

  Tam, gdzie niegdyś wznosiły się najważniejsze gmachy publiczne miasta (Akropol) obecnie widnieje zarośnięty pagórek. AlexanderVanLoon; http://en.wikipedia.org/wik... Tam, gdzie niegdyś wznosiły się najważniejsze gmachy publiczne miasta (Akropol) obecnie widnieje zarośnięty pagórek. (AlexanderVanLoon; http://en.wikipedia.org/wik...)