bywajtu

Sztuka ludowa jest bardzo różnoroda, i w dużej mierze jest to związane z regionem. Wg teorii Jacka Olędzkiego regionalizacja jest zależna od procesu osadniczego. Tereny wcześnie zasiedlone (Wielkopolska, Śląsk, Małopolska) są gęściej zasiedlone a przy tym mają rozbudowaną sieć kościołów, miast czy ośrodków pątniczych - w nich zaś funkcjonowały cechy rzemieślnicze. Ponadto można było zetknąć się z wieloma przykłądami tak zwanej sztuki "wysokiej". W efekcie ludność wiejska miała z nią większy kontakt - choćby w postaci sezonowych pracowników budowlanych, pracujących tez na użytek cechów kamieniarzy - którzy to na sezon zimowy wracali na wieś, a czasem nawet - uzbierawszy kapitał - mogli otworzyć własny warsztat.  Cechy generowały też "partaczy" - ci, którym nie udało sie zdobyć tytułu mistrzowskiego.

Magic Madzik CC BY 2.0, https://www.flickr.com/phot... (Magic Madzik CC BY 2.0, https://www.flickr.com/phot...)
Kontakt ze sztuką "wysoką" miał ogromny wpływ na obraz sztuki ludowej - był okazją do naśladownictwa ale też podpatrzenia różnych rozwiązań formalnych.

Z kolei tereny późno zasiedlone (dopiero w XVI-XVII wieku), takich jak tereny górskie, Kurpie, tereny puszczańskie - były słabiej zaludnione, i ze słabiej rozbudowaną siecią miast, kościołów czy dużych ośrodków pątniczych. Tereny te były izolowane, dlatego też działalnośc artystyczna ludu polskiego była bardziej samorodna , z ograniczoną liczbą wątków ikonograficznych. Jednocześnie nosiła jednak bardziej zindywidualizowany charakter autora - co było związane z brakiem kontaktu ze sztuką wysoką i warsztatami rzemieślniczymi (narzucającymi pewien kanon).