bywajtu

Niemiecki przykład żetonu - notgeldu, z Ludwigsbergu, 1918 r. http://www.coinfactswiki.co... Niemiecki przykład żetonu - notgeldu, z Ludwigsbergu, 1918 r. (http://www.coinfactswiki.co...)

Ciekawym zjawiskiem ekonomicznym są żetony folwarczne, znajdowane licznie przez archeologów i poszukwiaczy. Najstarsze ze znalezionych żetonów pochodzą z XVI w., najmłodsze sprzed 1939 r., chociaż wiadomo, że używano ich niekiedy jeszcze w latach 50 XX w., - o Ironio! - w PGR-ach.

Żetony te, bite z blachy, nie posiadały żadnej wartości kruszcowej, jedynie nominalną, obowiązującą wyłącznie w handlu wewnętrznym na terenie folwarku. Częstym zjawiskiem było skupienie różnych działalności przez jednego właściciela - folwark, karczma, młyn itp., co umożliwiało stworzenie takiego zakniętęgo obiegu.

Chłop, otrzymując zapłatę w żetonie, nie w prawdziwym pieniądzu, był zmuszany do zakupów u właściela, przynosząc mu dodatkowe dochody, Jednocześnie ten sam mechanizm uwiązywał chłopa do posiadłości, zapobiegając zbiegactwu. zmuszany do pozostania w folwarku, czym zapobiegano zbiegostwu i utrwalano system feudalny.

Istnienie zjawiska żetonów folwarcznych zdradza wiele słabości ówczesnego systemu - słabości prawnej, słabości gospodarczej. Fakt, że żetonów nie zniesieniono wraz ze zniesieniem pańszczyzny (połowa XIX w. - na Ziemiach Polskich) pokazuje przepaść, jaka dzieliła prawo a rzeczywistość.

Żeton folwarczny to rodzaj notgeldu (pieniądza zastępczego).