Na kupieckim szlaku
9 osób
Moderatorzy:
    pinot

Ustawienia strony:

Widoczność: wszyscy
Publikować mogą: wszyscy
Moderacja: przed publikacją
RSS RSS
Zarejestruj się

15/10/13 od Atavus
W temacie: Pieniądze

Moneta

między tokenem a bilonem

Stater lidyjski z VI w. p.n.e. Stater lidyjski z VI w. p.n.e. (http://en.wikipedia.org/wik...)

Jakże trudno dzisiaj wyobrazić sobie życie codzienne bez pieniędzy, a przecież w historii naszej cywilizacji to stosunkowo nowy wynalazek. Pierwszym w pełni unormowanym środkiem pieniężnym były monety. Pojawiły się dopiero w VII w. p.n.e. w Lidii (obecnie Turcja), prawdopodobnie przyczyniając się do bogactwa legendarnego króla Krezusa. Stąd idea metalowego krążka (bo w takiej formie najczęściej występują monety), o określonej wadze, kształcie i próbie kruszców, opatrzonego symbolem władzy, rozeszła się na antyczny świat. Nosicielami byli m.in. Grecy i Fenicjanie, którzy zdominowali w owym czasie handel w basenie Morza Śródziemnego i dla których była to z pewnością optymalna forma pieniądza. Równolegle monetę mieli opracować Chińczycy i Hindusi. 

Zaskakujace może wydawać się to, że istniejące do tej pory wielomilionowe imperia, jak  Babilon czy Egipt, potrafiły rozwijać się gospodarczo bez unormowanego pieniądza, opierając wymianę o kruszec czy barter towarów. 

O powodzeniu monety zdecydowało wydajne spełnienie roli środka pieniężnego. Zestandaryzowana moneta była optymalnym środkiem wymiany - transakcji, miernikiem wartości towarów i usług oraz środkiem tezauryzacji, czyli oszczędzania.

O wartości monety decydowała wartość kruszców z których została zrobiona. Jednym z pierwszych surowców było elektrum - stop złota i srebra, naturalnie występujący w niektórych rzekach Azji Mniejszej.

Wzory monet, ich kształty lub wartość zmieniały się. Pojawiło się opisane między innymi przez Mikołaja Kopernika zjawisko psucia monety. Jednocześnie obok monety funkcjonowały nadal starsze formy środków pieniężnych, jak kruszce (między innymi złoto i srebro) czy system tokenów (zwany tally mark's). Pojawienie się z czasem banknotów czy weksli, których wartość z reguły wielokrotnie przekraczałą wartość najcenniejszych monet, spowodowało postępujacą marginalizację tego środka płatniczego. W efekcie, w monetach o przeznaczeniu użytkowym zreyzgnowano z drogocennych kruszców na rzecz tanich metali, tworząc bilony. Monety pozostają przede wszystkim obiektem zainteresowania kolekcjonerów i numizmatyków.

Co ciekawe, nazwa "moneta" pochodzi z czasów Rzymskich. Mennica Rzymu mieściła się na terenie świątyni bogini Junony - Monety, czyli "napominającej". Określenie "moneta" weszło do łaciny na stałe jako określenie mennicy, a do niektóych języków zachodnich jako określenie pieniądza.

    

Chińska moneta z bronzu, I w. p.n.e., Chińska moneta z bronzu, I w. p.n.e., (Autor: Randy Benzie , http://en.wikipedia.org/wik...)

Mówi się o tym we wpisach (lub komentarzach do nich):