bywajtu

Kapsztad, znajdujący się w XIX wieku we władaniu Wielkiej Brytanii, był stolicą szybko rozwijającej się południowoafrykańskiej Kolonii Przylądkowej. Kolonia stopniowo zwiększała niezależność od Londynu, w 1854 r. zyskując lokalny parlament, a niecałe dwie dekady później odpowiedzialny przed parlamentem rząd. W tym czasie do Kapsztadu  napływało coraz więcej czarnych Afrykanów, którzy  osiedlali się na przedmieściach i na zboczach góry Table, a następnie również w samym mieście.

Napływ Afrykanów wywoływał coraz większy sprzeciw wśród białych. Twierdzono, że przybysze przyczyniają się do wzrostu przestępczości, a także zagrożenia epidemiologicznego. Biali narzekali też, że czarne osiedla na przedmieściach uniemożliwiają rozrost dzielnic zamieszkanych przez ludność pochodzenia europejskiego. Początkowo nie zgłaszano jednak pomysłów na odgrodzenie się od czarnoskórych. Nie bardzo wiedziano, jak można by tego dokonać.

W 1882 r. doszło w Kapsztadzie do epidemii ospy, za co część białych obwiniała Afrykanów. Wśród lekarzy pojawił się pomysł usunięcia czarnych poza miasto w ramach kwarantanny. Zaprotestowali jednak biali pracodawcy, którym zależało na czarnej sile roboczej, a także właściciele tanich domów wynajmowanych Afrykanom. Pomysł upadł, lecz powrócił po niecałych 20 latach, kiedy w mieście pojawiła się o wiele groźniejsza epidemia. Dżuma – bo niej tu mowa – zaatakowała Kapsztad w lutym 1901 r. Jeden z urzędników odpowiedzialnych za stan zdrowia publicznego przypomniał wtedy, że niedawno przedstawił raport o fatalnych warunkach, w jakich mieszkają czarni, i możliwych tego konsekwencjach w postaci epidemii.

Powołując się na przepisy Aktu o Zdrowiu Publicznym, władze nakazały kwarantannę czarnej ludności. Uzbrojone oddziały gwardii otoczyły Szósty Dystrykt – dzielnicę zamieszkaną przez Afrykanów – po czym przesiedliły ich w okolice Uitvlugt. Stworzyło to precedens do późniejszych działań tego typu, na bazie których zbudowano system segregacji rasowej – apartheid. W 1902 r. przyjęto ustawę, według której Afrykanie pracujący w Kapsztadzie  musieli mieszkać w Uitvlugt. Wówczas się to jednak „nie przyjęło”, gdyż czarni po prostu zlekceważyli przepisy, przenosząc się z powrotem do Szóstego Dystryktu.

Do przełomu doszło w 1948 r., po zwycięstwie wyborczym głoszącej apartheid Partii Narodowej. Wprowadziła ona prawo dzielące poszczególne obszary miast według kryteriów rasowych. Domy na wielorasowych przedmieściach Kapsztadu zostały wyburzone, a ich mieszkańcy przesiedleni. W 1965 r. ogłoszono Szósty Dystrykt dzielnicą tylko dla białych, niszcząc całą zabudowę i przesiedlając siłą 60 tys. mieszkańców do dzielnic dla czarnych.

• Ratusz w Kapsztadzie Felix Gottwald - www.felixgottwald.net/Wikip... Ratusz w Kapsztadzie (Felix Gottwald - www.felixgottwald.net/Wikip...)