"Dzika" Europa
8 osób
Moderatorzy:
    Ola
Autorzy strony:
    Ola
Subskrybenci:
    pinot WiktorOnoff Ola Agata Atavus AgnesO mzag ruda

Ustawienia strony:

Widoczność: wszyscy
Publikować mogą: wszyscy
Moderacja: tylko niezaufani
RSS RSS
Zarejestruj się

26/03/14 od Ola
W temacie: Macedonia

Tekke w Sztipie

i trochę magii ze wschodniej Macedonii

We wschodniej Macedonii, trochę na uboczu od głównych atrakcji turystycznych, leży sobie miasteczko Sztip. Miasto jest dość niepozorne, i nie wyróżnia się niczym nadzwyczajnym. Są to jednak tylko pozory.

Mieszkają tu głównie prawosławni (jak to zwykle bywa na wschodzie tego kraju), jednak ze względu na uwarunkowania historyczne żyje tam również spora społeczność o korzeniach tureckich, wyznająca islam. Dlatego w mieście, poza licznymi cerkwiami, znajdziecie również jeden działający meczet i jeden zabytkowy, który dziś już raczej nie pełni funkcji religijnych (o subtelnościach z tym związanych napisze może innym razem).

Poza oficjalnym centrum religijnym jakim jest meczet znajdziecie jednak w Sztipie również tekke. Tekke to bktaszycka świętynia, w obrębie której znajduje się zwykle grób, mauzoleum. Znajdujący się tam grób ma zwykle dodatkową siłę oddziaływania, jeśli pochowano tam  "świętego męża" - wtedy  staje się ono miejscem dodatkowego kultu religijnego.

Chociaż islam (sunnizm) nie uznaje świętych w takim rozumieniu jak czyni to chrześcijaństwo, to jednak na terenach Bałkanów, ale też w ogóle Imperium Osmańskiego przez wieki powstawały różne, synkretyczne byty. Przykładem mogą być właśnie bektaszyci, którzy takowych świętych uznają (ogólnie rzecz ujmując jest to ruch bardzo synkretyczny - i był to jeden z powodów dla którego cieszył się dużymi wplywami wsród janczarów - wojsk piechoty Imperium Osmańskiego).

Nikt nie żyje w próżni. Dlatego mimo, że bektaszyci uznawani są w zasadzie za heretyków (zarówno przez sunnitów jak i szyitów), to ponieważ na Bałkanach nigdy nic nie było proste, to i w tym wypadku z biegiem lat niektóre praktyki  religie i wierzenia zlały się w interesujące formy. I tak dziś bektaszyckie miejsca kultu - czyli tekke - mogą być odwiedzane również przez "tradycyjnych" muzułmanów, którzy bywa, że nawet sprawują nad nimi opiekę. Bywa ze sa też odwiedzane przez prawoslawnych szukających pomocy i cudu.

Taki przypadek znajdziemy w Sztipie, gdzie sporo wyżej niż stary meczet, na wzgórzu, znajduje się podłużny, niski i pobielony wapnem biały domek - tekke. Niech nie zmylą Was kwiatki w ogródku - ten domek to mauzoleum. Nawiasem mówiąc - przed domem, właśnie w tym ogródku, również znajdują się groby.

(Aleksandra Foryś)

Domek podzielony jest na trzy pomieszczenia. Dużą salę wypełniają sarkofagi, przykryte zielonymi tkaninami. W drugim pomieszczeniu - tym do którego wchodzimy prosto z podwórka, też znajdują się groby, ale umieszczone troszkę wyżej. Jest też ława na której można usiąść i wypić w tych pięknych okolicznościach kawę. Jest też trzecie pomieszczenie - maleńki pokoik, w którym znajdziecie grób Ak(bi)-Baby. To najważniejsze miejsce w całym tekke bo i sam Ak(bi)-Baba jest tu kluczowy. Pozostałe groby należą do jego krewnych - w środku znajdują się groby spokrewnionych z nim mężczyzn, a na zewnątrz groby kobiet z jego rodziny. Grób, poza tym że przykryty jest zieloną tkaniną, to pokrywają go też kwiaty, banknoty, różańce i inne drobiazgi. Znajdziecie tam też ręczniki i.. kłódki, które mają "związać" z sobą ludzi.

(Aleksandra Foryś)
Tekke wymaga opieki - ktoś musi otwierać drzwi i wykonywać inne prace porządkowe. Zajmuje się tym niemłoda już Turczynka, a pomaga jej mąż. Jednak zajmuje się ona nie tylko pracami porządkowymi.. Oj nie..

Kiedy odwiedziłam to miejsce, byłam świadkiem niezwykłej sytuacji. Otóż na moich oczach odprawiono magiczno-religijny rytuał, który miał na celu uwolnienie dziewczyny od nieszczęśliwego związku. Rytuał polegał przede wszystkim na tym, że tępą stroną siekiery dziewczyna musiała rozwalić zamkniętą kłódkę. To wszystko działo się tuż przy mnie, gdy siedziałam na ławie i piłam kawę. Niezwykłe doświadczenie - a przy okazji trochę komiczne bo dziewczyna ze względu na bardzo długie tipsy nie była w stanie trzymać porządnie tej nieszczęsnej siekiery. Tak czy siak - dziewczyna przyjechała w tym celu specjalnie aż z Serbii.

Dlaczego jednak nasza bohaterka musiała rozwalić zamkniętą kłódkę? O tym opowiem Wam następnym razem.

Mówi się o tym we wpisach (lub komentarzach do nich):


Ostatnio komentowane na stronie:
14/11/2010 MG

Wodospady Krka

Plitwice w gorszym wydaniu.
3 komentarze, ostatni z 06/11/2018 od Jacko
02/09/2014 ruda

Gjipe

najpiękniejsza plaża w Albanii
3 komentarze, ostatni z 05/11/2018 od Jacko
19/08/2014 ruda

Ksamil

1 komentarz z 26/05/2017 od orciobiq